१. परिचय
नेपालमा पछिल्लो समय “नेपो किड्स (Nepo Kids)” भन्ने शब्द निकै चर्चामा आएको छ। यो कुनै राजनीतिक दल वा संगठनको नाम होइन, बरु समाजमा फैलिएको एक धारणा, चेतना र विरोधको स्वर हो। “नेपो” शब्द “Nepotism” अर्थात् नातावाद बाट आएको हो, जसको अर्थ हुन्छ— आफ्नो परिवार, नातेदार वा परिचितलाई योग्यता भन्दा बढी अवसर दिनु। “नेपो किड्स” भनेको त्यस्ता व्यक्ति हुन् जसले पारिवारिक हैसियत, सम्पर्क वा सत्ताको नजिकको सम्बन्धका कारण सहजै अवसर पाउँछन्।
यो विषय केवल मनोरञ्जन क्षेत्र वा चलचित्र उद्योगमा मात्र सीमित छैन, यो अब राजनीति, प्रशासन, व्यापार, र समाजको हरेक तहसम्म फैलिएको छ। त्यसैले आज यो शब्द नेपालका युवाहरूको मनमा असमानता विरुद्धको आन्दोलनको प्रतीक बनेको छ।
२. नेपो किड्सको अर्थ र उत्पत्ति
“नेपो किड्स” भन्ने अवधारणा विश्वव्यापी रूपमा पहिले बलिउड र होलिउड जस्ता उद्योगहरूमा प्रयोग भएको थियो। जहाँ अभिनेता वा कलाकारका छोराछोरीहरूले सहजै ठूलो अवसर पाउँथे, जबकि सामान्य कलाकारहरूले वर्षौं संघर्ष गर्नुपर्थ्यो।
तर नेपालमा यो शब्दले फरक रूप लिएको छ। यहाँ “नेपो किड्स” अब केवल कलाकारका सन्तान होइनन् — बरु शासक वर्ग, ठूला व्यवसायी, र शक्तिशाली परिवारका सन्तानहरू हुन्, जसले देशको अवसर र स्रोतमा प्रभुत्व जमाएका छन्।
३. यसको विचारधारा (Ideology)
“नेपो किड्स” आफैंले कुनै राजनीतिक विचारधारा प्रतिपादन गरेका छैनन्। तर यसको विरुद्धमा उठेको सामाजिक विचारधारा निकै स्पष्ट छ —
यो समान अवसर, पारदर्शिता, न्याय र श्रमको सम्मानमा आधारित आन्दोलन हो।
मुख्य विचार बुँदागत रूपमा यसरी बुझ्न सकिन्छः
१. समान अवसरको माग:
कुनै पनि नागरिकले आफ्नो परिवार होइन, आफ्नो क्षमताका आधारमा अवसर पाउनुपर्छ।
२. योग्यताको सम्मान:
देशमा योग्य, पढेलेखेका, मेहनती युवाहरूलाई अवसर दिनुपर्छ, सिफारिस वा नाता होइन।
३. नातावाद र सत्तावादको अन्त्य:
शक्ति र स्रोत केही परिवारमा सीमित हुँदा देशमा असमानता बढ्छ। यो सोच परिवर्तन गर्नुपर्ने माग
४. स्वच्छ शासन र पारदर्शिता:
सरकारले नियुक्ति, जागिर, ठेक्का वा अवसर वितरण गर्दा पारदर्शिता अनिवार्य हुनुपर्छ।
५. श्रम र संघर्षको कदर:
विदेशमा पसिना बगाउने युवाहरू र गाउँघरमा काम गर्ने सर्वसाधारणको श्रमको सम्मान हुनुपर्छ।
यसै कारण यो चेतना अब युवा आन्दोलनको रूप लिँदैछ।
६. नेपालमा यसको उदय र विस्तार
नेपालमा “नेपो किड्स” शब्द २०२५ तिर सामाजिक सञ्जालमार्फत तीव्र रूपमा फैलियो। टिकटक, फेसबुक र युट्युबमा युवाहरूले ठूला ठूला घरानाका सन्तानहरूको विलासी जीवनशैली देखाउँदै “हामी किन पछि पर्यौं?” भन्ने प्रश्न उठाउन थाले।
यसले देशभित्र गहिरो असमानता, बेरोजगारी र अवसरको कमीप्रति रोष झल्कायो।
केही ठूला शहरहरूमा यसको शान्तिपूर्ण प्रदर्शन र विरोध कार्यक्रम समेत आयोजना गरियो।
त्यो आवाज केवल विरोध होइन, सुधारको माग थियो — “हामी अवसर खोज्दैछौं, दया होइन।”
७. युवा पुस्ताको भूमिकाः
नेपालका युवाहरू अहिले धेरै सचेत र डिजिटल रूपमा सक्रिय छन्। उनीहरू
अनलाइनमा आवाज उठाउँछन्,
भ्रष्टाचार र अन्यायको विरोध गर्छन्,
र आफ्नो विचारलाई विश्वभर फैलाउन सक्षम छन्।
“नेपो किड्स” विरोध केवल असन्तुष्टि होइन — यो नयाँ पुस्ताको “समानता र न्यायमा आधारित नयाँ राष्ट्र दृष्टिकोण” हो।
८. सकारात्मक प्रभावहरू
यो अभियानले केही सकारात्मक पक्षहरू पनि ल्याएको छः
अब नेताहरू र पदाधिकारीहरू जनताको निगरानीमा छन्।
सामाजिक मिडियाले शिक्षा र अधिकारबारे युवाहरूलाई सचेत बनाएको छ। नागरिक समाज र पत्रकारहरूले पनि प्रश्न उठाउन थालेका छन्।
९. चुनौतीहरू
तर यो चेतनालाई व्यवहारमा रूपान्तरण गर्न केही चुनौतीहरू छन्
सत्ताधारीहरूले आलोचना सहन नचाहनु,
राजनीतिकरण हुने डर,
र सामाजिक विभाजन बढ्ने सम्भावना।
त्यसैले, यस आन्दोलनलाई शान्तिपूर्ण र विवेकपूर्ण रूपमा अघि बढाउनु जरुरी छ।
नेपालमा “नेपो किड्स” भन्ने शब्द अब केवल ट्रेन्ड होइन, सामाजिक रुपान्तरणको संकेत हो। यसले देशका युवाहरूमा एउटा सशक्त सन्देश पठाएको छ ।
देश बनाउने शक्ति र अधिकार परिवारको सम्पत्ति होइन, जनताको हक हो।”
यो चेतना लामो समयसम्म रहिरहनेछ।
यदि यो ऊर्जा र सोच सकारात्मक रूपमा प्रयोग गर्न सकियो भने
नेपालमा योग्यता, श्रम र न्यायमा आधारित नयाँ युग सुरु हुन सक्छ।
0 comment